Pul bazaryndaky bahalar birnäçe gün ozal rekord derejä ýetdi, esasy oýunçylar her hepde diýen ýaly täze bahanyň ýokarlanýandygyny habar berdiler.Bazaryň häzirki ýagdaýyna nädip ýetendigine ser salanymyzda, bu üç nyrh sürüjisi aýratyn ünsi talap edýär - meýilleşdirilmedik iş wagty, taslamanyň yza süýşürilmegi we ýük daşamak meselesi.
Meýilleşdirilmedik iş wagty
Birinjiden, meýilleşdirilmedik iş wagty, pul bahasy bilen ýokary baglanyşykda we bazara gatnaşyjylaryň bilmeli faktorydyr.Meýilleşdirilmedik iş wagty, degirmen fabriklerini wagtlaýyn ýapmaga mejbur edýän wakalary öz içine alýar.Bu iş taşlaýyş, mehaniki näsazlyklar, ýangynlar, suw joşmalary ýa-da guraklyk zawodynyň doly potensialyna ýetmek ukybyna täsir edýär.Annualyllyk tehniki hyzmatyň azalmagy ýaly öňünden meýilleşdirilen zady öz içine almaýar.
Meýilleşdirilmedik iş wagty 2021-nji ýylyň ikinji ýarymynda pulpa bahalarynyň iň soňky ýokarlanmagyna gabat gelip başlady.Bu hökman geň galdyryjy däl, sebäbi meýilleşdirilmedik iş wagty geçmişde bazarlary herekete getiren güýçli üpjünçilik tarapydygyny subut etdi.2022-nji ýylyň birinji çärýeginde bazarda meýilleşdirilmedik ýapylmalar rekord derejede boldy, bu dünýä bazaryndaky pul üpjünçiliginiň ýagdaýyny hasam erbetleşdirdi.
Bu iş wagtynyň depgini şu ýylyň başynda görlen derejelerden haýal bolsa-da, 2022-nji ýylyň üçünji çärýeginde bazara täsirini dowam etdirjek täze meýilleşdirilmedik iş wagty ýüze çykdy.
taslama gijikdirilýär
Aladanyň ikinji faktory taslamanyň gijikdirilmegi.Taslamanyň gijikdirilmegi bilen baglanyşykly iň uly kynçylyk, täze üpjünçiligiň bazara haçan girip biljekdigi baradaky garaşyşlaryny ödemekdir, bu bolsa öz gezeginde pul nyrhlarynyň üýtgemegine sebäp bolup biler.Soňky 18 aýda, pulpa kuwwatyny giňeltmek boýunça iki sany uly taslama gijikdirmelere sezewar boldy.
Gijikdirmeler esasan kesel bilen gönüden-göni baglanyşykly zähmet ýetmezçiligi ýa-da ýokary hünärli işçiler üçin wiza kynçylyklary we möhüm enjamlary eltmekde gijä galmak sebäpli pandemiýa bilen baglanyşyklydyr.
Ulag çykdajylary we päsgelçilikler
Rekord bahasynyň ýokary gurşawyna goşant goşýan üçünji faktor transport çykdajylary we päsgelçiliklerdir.Senagat üpjünçilik zynjyrynyň päsgelçilikleri hakda eşitmekden birneme ýadasa-da, hakykat üpjünçilik zynjyrynyň pulpa bazarynda uly rol oýnaýandygy hakykat.
Munuň üstesine, gämi gijikdirilmegi we port dyknyşygy dünýä bazaryndaky pulpa akymyny hasam güýçlendirýär, netijede alyjylar üçin üpjünçiligiň peselmegine we inwentarlaryň peselmegine sebäp bolýar we has köp pul almak üçin gyssagly döredýär.
Europeewropadan we ABŞ-dan getirilen taýýar kagyzlaryň we tagtanyň getirilmegine täsir edendigini bellemelidiris, bu bolsa içerki kagyz fabriklerine bolan islegi artdyrdy, bu bolsa öz gezeginde pulpa islegini ýokarlandyrdy.
Islegiň çökmegi pul bazary üçin hökman alada döredýär.Diňe ýokary kagyz we tagta bahalary ösüşi talap etmek üçin päsgelçilik hökmünde hereket etmän, inflýasiýanyň ykdysadyýetdäki umumy sarp edişine nähili täsir etjekdigi barada aladalar hem bolar.
Pandemiýadan soň pulpa bolan islegi artdyrmaga kömek eden sarp ediş harytlarynyň restoran we syýahat ýaly hyzmatlara çykdajylara geçýändigini görkezýän alamatlar bar.Esasanam grafiki kagyz pudagynda has ýokary bahalar sarp edijilere sanly görnüşe geçmegi aňsatlaşdyrar.
Europeewropadaky kagyz we tagta öndürijiler diňe bir pul üpjünçiliginden däl, eýsem Russiýanyň gaz üpjünçiliginiň “syýasylaşdyrylmagyndan” hem artýan basyş bilen ýüzbe-ýüz bolýarlar.Kagyz öndürijileri gazyň bahasynyň ýokary bolmagy sebäpli önümçiligi togtatmaga mejbur bolsa, bu islegiň peselmegi töwekgelçiligini aňladýar.
Iş wagty: 02-2022-nji sentýabr
